Web 3.0 là gì ?

MinhTrang

Newbie
Bài viết
8
Điểm tương tác
0
Điểm
1
Bằng cách trả lại quyền sở hữu dữ liệu và định hình lại các tương tác giữa người và máy, thế hệ thứ ba của Internet hứa hẹn một tương lai được kết nối với nhau.
Giai đoạn tiếp theo của sự phát triển của internet, Web 3.0, hứa hẹn một giải pháp thay thế phân quyền, không cần sự cho phép và mã nguồn mở sẽ biến đổi tính toán, lưu trữ dữ liệu và các giao dịch ngang hàng.


Web3ExplainerPhoto-768x432.png

Thứ nhất, Web 3.0 sẽ loại bỏ sự lợi dụng của các bên thứ ba, trả lại quyền sở hữu dữ liệu cá nhân và cho phép người dùng kiếm tiền từ nó như một sản phẩm.

Thứ hai, Web 3.0 sẽ cho phép phân đoạn và tương hỗ giữa quyền sở hữu kỹ thuật số đối với các quyền sở hữu, tài sản, tổ chức và mọi thứ - dẫn đến một nền kinh tế vĩ mô toàn cầu mà không cần đặt niềm tin vào bất cứ bên trung gian nào, nơi những người tham gia có thể hợp tác với các động cơ chung.

Thứ ba, các công ty và tổ chức không có chủ sở hữu trong tương lai sẽ trở nên linh hoạt hơn, trong đó mỗi bên liên quan là chủ sở hữu một phần.

Web 3.0 mục đích nhằm tạo ra tương lai với một tập hợp các công nghệ cơ bản như blockchain, trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet of Things (IoT).

Sự phát triển của Web

Web 1.0 (1993 - 2005)


Internet ban đầu được phát hành cho công chúng vào ngày 30 tháng 4 năm 1993. Web 1.0 còn được gọi là web nhận thức, là một kênh giao tiếp một chiều giữa chủ sở hữu trang web và người dùng, nơi các trang web bao gồm các trang HTML tĩnh, chỉ đọc.

Người dùng không thể tương tác hoặc giao tiếp với các trang web ngoài việc đọc nội dung của họ. Web 1.0 nhanh chóng bắt đầu phát triển ở phạm vi công cộng khi nó bắt đầu chuyển hướng sang người kế nhiệm vào những năm 1990.

Web 2.0 (2005 - nay)

Web 2.0, còn được gọi là web xã hội, đại diện cho một mạng internet có thể tương tác và tương tác nhiều hơn, nơi người dùng có thể tương tác với các trang web thông qua xử lý phía máy chủ, biểu mẫu trực tuyến và phương tiện truyền thông xã hội. Các trang web trên Web 2.0 năng động hơn, nhấn mạnh vào nội dung do người dùng tạo và có sự tham gia văn hóa, nơi bất kỳ người dùng nào cũng có thể phổ biến thông tin.

Các trang web tập trung của Web 2.0 cũng đại diện cho sự gia tăng của quảng cáo, khiến người tiêu dùng của web trước đó trở thành sản phẩm của chủ sở hữu trang web.

Vào giữa đến cuối những năm 2000, các trang web được xây dựng trên Web 2.0 trở nên phổ biến hơn các trang web được xây dựng trên Web 1.0. Ví dụ về các trang Web 2.0 bao gồm Wikipedia, WordPress, Twitter và các nền tảng xã hội khác, nơi người dùng có thể tương tác với nhau.

Web 3.0

Web 3.0, được gọi là web ngữ nghĩa bởi nhà phát minh World Wide Web Tim Berners-Lee, là giai đoạn tiếp theo của sự phát triển web có thể sẽ dựa trên AI, IoT và công nghệ blockchain.

Web 3.0 sẽ có thể tương tác trực tiếp với người dùng, thiết bị và hệ thống thông minh trong nhà, phương tiện thông minh và nơi làm việc. Quá trình tạo nội dung cũng sẽ được hỗ trợ bởi máy móc, điều này có thể sẽ dẫn đến việc phân phối nhiều nội dung chất lượng hơn. Người dùng internet Web 3.0 sẽ phát triển từ sản phẩm thành chủ sở hữu - vì các công nghệ như vật phẩm mã hóa kỹ thuật số (NFT) sẽ cho phép người dùng thực sự sở hữu nội dung kỹ thuật số của họ.

Web 3.0 giải quyết những vấn đề gì ?

Internet bị chi phối bởi các công ty lớn như Google, Youtube, Facebook hay những đơn vị sử dụng Bigdata để đề xuất nội dung. Ngày càng có nhiều người dùng không hài lòng về cách các công ty hay đơn vị này xử lý vấn đề về quyền riêng tư và quyền tự do ngôn luận. Chính vì lẽ đó, nhiều người muốn thoát khỏi hệ sinh thái do một số công ty, đơn vị này kiểm soát.

Vấn đề 1: Quyền riêng tư

Các công ty công nghệ thu thập hàng tỷ terabyte dữ liệu người dùng làm dấy lên lo ngại về mật dữ liệu và quyền riêng tư cá nhân. Vào tháng 11/2021, một cuộc thăm dò ý kiến của Washington Post cho thấy 72% công chúng không tin tưởng vào Facebook khi có công ty có những bê bối, cáo về quyền riêng tư và dữ liệu của khách hàng.

Nếu gần đây bạn có mua sắm trên Amazon thì đây có thể là điều bạn gặp phải. Ví dụ: khi bạn mua máy tính xách tay, nền tảng thương mại điện tử sẽ tự động đề xuất một tập hợp các mặt hàng có liên quan dựa trên những gì người mua hàng có hồ sơ tương tự cũng đã mua. Amazon đã sử dụng dấu chân kỹ thuật số (dấu vết mạng) của khách hàng để suy luận và đưa ra các đề xuất phù hợp hơn.

Thật không may, cơ chế vận hành như thế khiến người dùng Internet trở thành một mặt hàng với dữ liệu duyệt web là sản phẩm. Vì hầu hết mọi người không nhận ra giá trị của dữ liệu của họ, nên họ sẵn sàng cung cấp dữ liệu đó cho những gã khổng lồ internet, biến họ thành chủ sở hữu và những kẻ trục lợi duy nhất. Với sự ra đời của web ngữ nghĩa, điều này sẽ sớm có thể thay đổi.

Người dùng Web 3.0 sẽ đòi lại quyền sở hữu duy nhất đối với dữ liệu của họ và họ sẽ được bồi thường cho điều đó, thay vì những gã khổng lồ internet khai thác thông tin của họ và bán nó cho các nhà quảng cáo bên thứ ba. Chia sẻ thông tin cá nhân sẽ là tùy chọn đối với mỗi cá nhân.

Người dùng Internet cũng hy vọng rằng web ngữ nghĩa sẽ là dấu chấm hết của quảng cáo gây rối, đây là tiêu chuẩn hiện tại của Web 2.0. Trải nghiệm người dùng sẽ không còn bị gián đoạn bởi các cửa sổ bật lên không bao giờ kết thúc và quảng cáo không thể bỏ qua. Thay vào đó, người dùng sẽ giành lại quyền kiểm soát thời gian quý báu của mình, lựa chọn xem có bao nhiêu quảng cáo mà họ muốn xem và sẽ được bù đắp lại cho phù hợp.

Hiện tại, những hành vi vi phạm quyền riêng tư và dữ liệu tương tự chủ yếu được giải quyết bằng luật pháp của chính phủ, tuy nhiên, lòng tin của công chúng đối với chính phủ cũng đang giảm dần. Vì vậy, một mô hình hoàn toàn khác có thể là giải pháp.

Trong Web 3.0, một môi trường trực tuyến công bằng hơn được tạo ra, người dùng lưu trữ dữ liệu phân tán, phi tập trung, điều này tránh trường hợp dữ liệu cá nhân được sử dụng bởi các tổ chức khác.

Vấn đề 2: Quyền tự do ngôn luận

Vào tháng 1/2021, Twitter đã khóa tài khoản của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump vì có lời lẽ được cho là kích động bạo lực, điều này dẫn đến một cuộc thảo thuận trên toàn thế giới về quyền tự do ngôn luận. Trọng tâm của những cuộc thảo luận này là câu hỏi Liệu một công ty truyền thông xã hội có quyền kiểm duyệt bài phát biểu hay không ? Nhưng, nếu đến thời đại của Web 3.0, Liệu thế giới có một môi trường trực tuyến tự do hơn không ? Câu trả lời là Rất có thể khi quyền kiểm soát đã được phân tán cho mọi người dùng được kết nối.

Con đường đến với Web 3.0

Web 3.0 nhằm mục đích tạo ra môi trường trực tuyến công bằng hơn khi thế hệ tiếp theo của Internet trở thành mã nguồn mở, không cần sự cho phép và ngày càng phi tập trung. Nhưng, sự thay đổi mô hình lớn như vậy chỉ có thể thực hiện được với một loạt công nghệ tiên tiến.

Có thể sẽ có ba công nghệ cơ bản cung cấp năng lượng cho Web 3.0, đó là Blockchain, AI và IoT. Các công nghệ sổ cái phân tán (DLT) và blockchain sẽ là giải pháp phù hợp để lưu trữ dữ liệu phi tập trung và tự chủ danh tính - cũng như cơ sở hạ tầng thanh toán đằng sau web ngữ nghĩa. AI sẽ chịu trách nhiệm giải thích và lọc dữ liệu trực tuyến và đưa ra những lựa chọn tốt nhất cho người dùng. IoT sẽ đảm bảo khả năng tương tác của web ngữ nghĩa - kết nối internet với các thiết bị thông minh.

Các rào cản gia nhập đối với Web 3.0 là cao hơn nhiều so với Web 2. Mấu chốt là DeFi khó bắt đầu hơn tài chính truyền thống vì không dễ sử dụng, cơ sở hạ tầng chưa thực sự hoàn tiền, khác xa so với fiat và cuộc sống chúng ta. Luôn mất thời gian để chấp nhận các nền tảng và hệ thống hoàn toàn mới khi mọi người đã quá quen với công nghệ tập trung.

Web 3.0 sẽ định hình tương lai của chúng ta như thế nào ?

Hiện tại, khái niệm web ngữ nghĩa bị chỉ trích là tương lai xa vời, tuy nhiên đã có một số ứng dụng được xây dựng dựa trên các đặc điểm của Web 3.0

Filecoin là một dự án phổ biến với mạng lưới lưu trữ phi tập trung và tiền điện tử mã nguồn mở. Giao thức loại bỏ các máy chủ tập trung, cho phép chủ sở hữu máy tính trên khắp thế giới thuê không gian đĩa dự phòng của họ để đổi lấy FIL - token tiền điện tử gốc của mạng.

Ocean Protocol nhằm mục đích mở khóa giá trị của dữ liệu bằng cách xây dựng các công cụ cho nền kinh tế dữ liệu Web 3.0. Ứng dụng Ocean Market của giao thức nguồn mở cho phép chủ sở hữu dữ liệu xuất bản bằng cách sử dụng tokens dữ liệu Ocean và người dùng mua quyền truy cập vào dữ liệu, những người cung cấp dữ liệu được thưởng token OCEAN.

Các ứng dụng gốc Web 3.0 đang mở đường cho một trang web tương lai mã nguồn mở, bảo vệ quyền riêng tư, lấy con người làm trung tâm - nơi máy móc và người dùng có thể trao đổi dữ liệu và giá trị trên cơ sở hạ tầng ngang hàng.

Web 3.0 cũng sẽ giới thiệu một loạt các khả năng như các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO), các công ty tự trị phi tập trung (DAC) quy mô toàn cầu, tự chủ danh tính và thị trường dữ liệu phi tập trung. Nó cũng sẽ xác định lại cơ chế tương tác giữa người và máy, bằng cách tạo điều kiện cho việc truyền dữ liệu mà không cần đặt niềm tin vào bất cứ bên trung gian nào, tự động hóa, thanh toán dựa trên tiền điện tử, chuyển quyền sở hữu liền mạch và hơn thế nữa.

Thời đại của Web 3.0 sẽ đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử trí tuệ sinh học và nhân tạo sẽ được kết nối và tương tác với nhau trên toàn cầu.
 
Bên trên